bean gan stát

Léirítear le hAirteagal 1 de Choinbhinsiún i dtaobh Stádas Daoine gan Stát 1954 gur gan stát atá an duine nach meastar go huathoibríoch é a bheith ina náisiúnach (nó saoránach) faoi dhlíthe aon stáit. Mar sin féin, i dteannta leis an stádas dlíthiúil seo (gan stát de jure), tá mná go leor ann atá gan stát de facto toisc go bhfuil a saoránacht gan úsáid nach mór nó toisc nach féidir leo a náisiúntacht a chruthú nó a fhíorú. Is saincheist faoi leith ag mná é a bheith gan stát de facto, mar shampla mná a ndearnadh gáinneáil orthu a bhféadfadh gur coigistíodh nó gur goideadh a gcuid doiciméad, nó mná is imircigh gan doiciméid, lena n-áirítear iarrthóirí tearmainn, mná nach mbeadh in ann a náisiúntacht a chruthú freisin b’fhéidir rud a d’fhágfadh gan stát iad nach mór. Is féidir le dlíthe saoránachta idirdhealú a dhéanamh go díreach nó go neamhdhíreach i gcoinne ban agus féadtar leis na dlíthe sin gur mó an baol do mhná ná d’fhir go n-áireofar gan stát iad. Féadfaidh a bheith gan stát, mar shampla, ach gan ligean do bhean éirí léi sa náisiúntacht, toisc an náisiúntacht a bheith caillte aici mar gheall ar a pósadh le heachtrannach, toisc athrú náisiúntachta céile le linn pósta, nó toisc díothú náisiúntachta mar gheall ar chleachtais idirdhealaitheacha. Tá dlúthbhaint ag an gclárú breithe freisin leis an tairbhiú a bhaineann mná agus a leanaí as an gceart ar náisiúntacht a bheith acu. Sa chleachtas, mar gheall ar an idirdhealú indíreach, ar chleachtais chultúrtha agus ar an mbochtaineacht tá sé dodhéantaag máithreacha, go háirithe ag máithreacha neamhphósta, a leanaí a chlárú ar bhonn comhionann le haithreacha. Mura gcláraítear breith an linbh féadfaidh sin cur isteach ar an an tairbhiú a bhainfidh leanbh as réimse ceart nó féadfaidh sé na cearta sin a chur ar neamhní, lena n-áirítear an ceart chun náisiúntachta, ainm agus céannacht, comhionannas roimh an dlí agus aitheantas ar chumas dlíthiúil mar aon le haitheantas ar fhadhbanna chun teacht ar chosaint taidhleoireachta agus coinneáil fhadtréimhseach go dtí go gcinnfear cruthúnas ar a chéannacht agus náisiúntacht.